زبان طرقی،زبان راجی
باسم الله...
می دانیم که زبان طَرقی، زبان راجی یا رایجی و یا شعبه اي از آن زبان بسیار قدیمی كشورمان است.
مولّف کتاب تاریخ کاشان(عبد الرحیم کلانتر ضرابی(سهیل کاشانی)-انتشارات فرهنگ ایران زمین-چاپ دوم-اسفند 1341)در صفحه 463 می نویسد:مقصود از "زبان رایجی"ظاهرا لهجه ملی است در بعضی ازدهات و قراءکاشان به لهجه مخصوص تکلم می شود ازجمله در آران و نطنز وکریستین سن مستشرق دانمارکی قسمتی از لهجه های کاشان را موردمطالعه قرار داده و کتابی در آن باب نوشته است{فرهنگ ايران زمين ج1ص 40}
در اين كتاب با كلماتي مواجه مي شويم كه طَرقي است مانند:
اُرسي=كفش؛
انگورر اُلُقي=نوعي انگور دانه درشت قرمز يا بارنگ معمول، شست عروس؛
جُل=پوششي نازك كه زير پالان يا زين الاغ و اسب و... پهن مي كنند(لباس كهنه)؛
جوتُرشه(يَه ترش)=جو دوريشه است (سالي دوبار كشت شود ،برسد)در طرقرود ظاهرا اين جو در مقابل جو شيرين است و براي پختن آش جو طرق، از اين جو استفاده مي شود و از ارزش بيشتري برخوردار است؛
دوشاب(دوش اُو)=شيره انگور؛
سفال جار (سِوَل جار)=سفال گندم -ساقه باقي مانده گندم پس از درو آن ،كه در زمين باقي مي ماند وبراي تعليف احشام مورد استفاده قرار مي گيرد؛
سُول=سوله -طويله؛
سيل بند=سد خاكي؛
فرهنگ=مجراي آب-در طرق مظهر قنات؛
كِويج=زالزالك؛
كبودَه(كبوته)= درخت بسيار بلندي كه به آن تبريزي هم مي گويند،معمولا باقلمه زدن ،تكثير وكنار جويبارها ،غرس مي كنند وچوب سفيد آن براي ساختن در وپنجره وغيره، به كار مي رود؛
گاوگل=(گاگل)=گله گاو را گويند كه مجتمعاً در چمنزار چرا نمايند.در طرق گاو وگوسفند وگوساله وخر را باهم ،چوپان يا يكي از اهالي به نوبت، هرصبح تحويل مي گرفته وبراي چرا به دشت وصحرا وچمنزار مي برده وعصر برمي گردانده است وصاحبان آنها حيوان خود را در مسير برگشت ،تحويل مي گرفته اند؛
مجمعه(مجمع)=سيني بزرگ مسي كه معمولا در زمستان روي كرسي قرار مي دادند وبه جاي سفره از آن استفاده مي كردند؛
وِشن=بارش-باران؛
وِهِر==زميني كه يك سال يا بيشتر لم يزرع مي گذارند؛
هيش=شخم. (توضيح اينكه، واژه هاي ياد شده ،از كتاب مزبور استخراج گرديده.اما توضيحات ،بيشتر از نويسنده است.)
+13...+22 °Cآسمان صاف
+16...+20 °Cتا حدودی ابری
